پیرگوشی چیست؟
پیر گوشی به دلایل متعددی به وجود می آید. معمولا، افرادی که متناوبا در معرض سر و صدای بلند قرار دارند، زودتر از دیگران پیرگوشی را تجربه می‌کنند. علت دیگر، داروهای اتوتوکسیک یا سمی برای گوش هستند. برخی از داروها به شنوایی آسیب می‌زنند و روند پیرگوشی را تسریع می‌دهند. همچنین، بین پیرگوشی و فاکتورهای خطری مانند سیگار کشیدن، فشار خون بالا و بیماری دیابت ارتباطات معناداری وجود دارد. روند افزایش سن بر سلول های مویی گوش داخلی و اعصاب گوش تاثیر می گذارد و عملکرد آنها را مختل می‌کند. به علاوه، فاکتور ارث و ژنتیک نیز عامل مهمی در پیرگوشی محسوب می‌شود.
نشانه های متعددی برای پیرگوشی وجود دارد که تشخیص و پیش بینی آن را آسان می‌کند. مهم ترین این علامت ها در زیر لیست شده است:
علائم و نشانه های پیرگوشی
- مشکل تشخیص کلمات : معمولا افرادی که پیرگوشی دارند صداها را به صورت نامفهوم می‌شوند و در تشخیص صداهای زیر یا سایشی مثل “س” و “ف” مشکل دارند. این مشکلات در سر و صدا تشدید می‌شوند.
- فاکتور وراثت : پیرگوشی مانند دیگر بیماری ها می تواند ارثی باشد. مهم ترین سوالی که در این رابطه باید پاسخ داده شود این است که آیا اعضای نزدیک خانواده پیرگوشی دارند؟ اگر بله، پس شما نیز فاکتور ارثی پیرگوشی را دارا هستید
- بیماری ها : برخی از بیماری ها مانند فشار خون بالا یا بیماری های قلبی می توانند بر گردش خون گوش داخلی تاثیر بگذارند و سبب پیرگوشی شوند.
- داروها : داروهای اتوتوکسیک یا سمی برای گوش نیز سبب کم شنوایی حسی-عصبی و پیرگوشی می‌شوند. اگر شما از این داروها استفاده می‌کنید یا قبلا استفاده کرده اید در معرض پیرگوشی قرار دارید.
- کم شنوایی ناشی از نویز : پیرگوشی در افرادی که در معرض سر و صدای زیاد در محیط کار یا حتی در خانه هستند، بیشتر و زودتر رخ می دهد.
- وزوز گوش : وزوز یا تینیتوس یکی از رایج ترین نشانه های پیرگوشی است. خیلی از افرادی که در شروع پیرگوشی قرار دارند از شنیدن صدای زنگ یا هیس در گوش هایشان شکایت دارند.
اگر شما یکی یا تمام علائم بالا را دارا هستید در معرض پیرگوشی قرار دارید و برای ارزیابی و تشخیص پیرگوشی بایستی به ادیولوژیست یا شنوایی‌شناس مراجعه کنید.
تشخیص پیرگوشی
در معاینه گوش این افراد معمولا پرده صماخ گوش و استخوانچه های گوش میانی سالم هستند که با معاینه اتوسکوپی و تمپانومتری ارزیابی می‌شوند. در ارزیابی شنوایی این افراد معمولا افت شنوایی دوطرفه و قرینه به خصوص در فرکانس‌های بالا مشاهده می‌شود. در ارزیابی های گفتار نیز درصد تشخیص کلمات ضعیف نشان داده می‌شود.
زندگی با پیرگوشی
افرادی که مبتلا به پیرگوشی هستند حتما باید تحت درمان قرار بگیرند. مثلا همانند کسی که مشکل بینایی دارد و از عینک استفاده می‌کنند، پیرگوشی نیز با سمعک درمان می‌شود. درمان پیرگوشی از اهمیت ویژه ای برخوردار است چون پیرگوشی رها شده منجر به گوشه گیری، افسردگی، اضطراب و بدتر شدن شنوایی می‌شود. بنابراین، به محض دیدن علائم پیرگوشی، فرد باید تحت ارزیابی شنوایی و در صورت لزوم درمان قرار بگیرد.
شیوع پیرگوشی در افراد مسن
تقریبا 1 نفر در 25 نفر یا 4 درصد کل جمعیت ایران درجاتی از کم شنوایی را دارند. این درصد در افراد 65 تا 70 سال، 35-30 درصد و در افراد بالای 70 سال 50-40 درصد است. پیرگوشی به جنسیت و نژاد بستگی ندارد. البته چون مردان بیشتر در معرض محیط های پر سر و صدا قرار دارند، کمی پیرگوشی در آنها بیشتر مشاهده می‌شود و میزان پیرگوشی در مردان نسبت به زنان بیشتر در فرکانس‌های بالا است.
پیرگوشی زودرس (در جوانی)
در بزگسالان 18 تا 49 سال شنوایی بایستی هنجار باشد ولی در جامعه امروز متاسفانه به واسطه استفاده بیش از حد از هدفون‌ها و گوش دادن موسیقی با صدای بلند، سن پیرگوشی کاهش یافته است. صدای بلند سبب آسیب به سلول های گوش و پیرگوشی زودرس می‌شود. هدفون‌ها می توانند صدایی تا 115 دسی بل ایجاد کنند که برای شنوایی بسیار مضر است. اجتناب از قرار گرفتن در محیط های پر سر و صدا و گوش دادن موسیقی با صدای آهسته سبب جلوگیری از پیرگوشی در جوانی می‌شود.
چگونه پیرگوشی را درمان کنیم؟
همان طور که گفته شد پیرگوشی باید حتما درمان شود، چون منجر به انزوا و افسردگی فرد سالمند خواهد شد. در درمان پیرگوشی ابتدا باید بیماری های تشدید کننده ی آن مانند فشار خون بالا، بیماری های قلبی و عروقی، دیابت و … کنترل شود. فرد نباید در معرض صداهای بسیار بلند قرار بگیرد و در این موقعیت ها باید از هدفون یا پلاگ های ضد صوت استفاده کند. مهم ترین و تاثیرگذارترین عامل در درمان پیرگوشی استفاده از سمعک است.
درمان پیرگوشی با سمعک
بهترین راه حل درمانی پیر گوشی استفاده از سمعک است. سمعک سبب جبران کم شنوایی حسی-عصبی ناشی از سن می‌شود و تشخیص گفتار را بسیار بهبود می‌بخشد. البته باید توجه داشت که هر چقدر سمعک زودتر تجویز و استفاده شود بهتر و بیشتر تاثیرگذار خواهد بود. بنابراین، تجویز سمعک باید در اولویت قرار بگیرد. همچنین، سمعک سبب جلوگیری از پیشرفت پیرگوشی می‌شود.
